Bảo hiểm tiền gửi với những nghiệp vụ mũi nhọn hỗ trợ hoạt động của quỹ tín dụng nhân dân

Theo ông Hà Huy Tuấn – Nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia, trong các nghiệp vụ BHTG, giám sát và kiểm tra được coi là 2 “mũi nhọn” góp phần hỗ trợ cho hoạt động an toàn và lành mạnh của các TCTD.

Đối với công tác giám sát, nghiệp vụ này được chia làm 2 loại: Giám sát tuân thủ - giám sát việc chấp hành các quy định của pháp luật và Giám sát rủi ro - tức là mặc dù đã chấp hành, tuân thủ các quy định của pháp luật, nhưng trong bất cứ trường hợp nào vẫn có thể phát sinh rủi ro, đặc biệt là trong hoạt động của hệ thống các TCTD. 

Liên quan đến nghiệp vụ kiểm tra, ông Hà Huy Tuấn cho biết, nghiệp vụ này được chia làm 2 loại: Kiểm tra định kỳ - trực tiếp thực hiện công tác kiểm tra, đánh giá tại các TCTD theo các quy trình đã được quy định sẵn; và Kiểm tra đột xuất - khi có các tín hiệu bất thường trong hoạt động của các TCTD, được phát hiện trong quá trình thực hiện công tác giám sát. 

Cũng theo đánh giá của ông Hà Huy Tuấn, giám sát là một trong những nghiệp vụ trọng yếu của BHTGVN, góp phần bảo vệ tốt nhất người gửi tiền, nâng cao niềm tin công chúng vào hệ thống tài chính ngân hàng. 

Nghiệp vụ giám sát được tiến hành thường xuyên trên cơ sở các nguồn thông tin, dữ liệu về hoạt động của tổ chức tham gia BHTG. Hiện BHTGVN thực hiện giám sát từ xa đối với 100% tổ chức tham gia BHTG nhằm phát hiện kịp thời những yếu kém, sai phạm để kiến nghị NHNN có giải pháp chấn chỉnh, xử lý.

Cùng với nghiệp vụ giám sát, BHTGVN thực hiện kiểm tra theo kế hoạch đối với các tổ chức tham gia BHTG, trong đó triển khai kiểm tra một số quỹ theo chỉ đạo của Thống đốc NHNN. Trong bối cảnh vẫn còn những QTDND yếu kém, BHTGVN đặc biệt chú trọng công tác kiểm tra chuyên sâu nhằm phát hiện và kiến nghị NHNN xử lý kịp thời các vi phạm; phát hiện những bất cập về cơ chế, chính sách để kiến nghị sửa đổi, bổ sung nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền.

“Đối với lĩnh vực giám sát và kiểm tra như đã nêu ở trên, tôi cho rằng, thời gian qua BHTGVN đã thực hiện có hiệu quả 2 nghiệp vụ này, đặc biệt là đối với hệ thống QTDND” - ông Hà Huy Tuấn khẳng định. 

Ông Vũ Văn Long - Phó Tổng Giám đốc BHTGVN cho biết, BHTGVN hiện đang bảo vệ cho hơn 7 triệu tỷ đồng tiền gửi của người gửi tiền tại 1.283 tổ chức tham gia BHTG (bao gồm: 97 ngân hàng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài, 1 ngân hàng hợp tác xã, 1.181 QTDND, và 4 tổ chức tài chính vi mô). 

Cùng với giám sát và kiểm tra, BHTGVN còn thực hiện các nghiệp vụ khác để bảo vệ quyền lợi người gửi tiền và góp phần đảm bảo an toàn của các TCTD như: Cấp Chứng nhận tham gia BHTG; thu phí BHTG; đầu tư nguồn vốn tạm thời nhàn rỗi; truyền thông chính sách BHTG để nâng cao nhận thức của người gửi tiền về chính sách BHTG và gia tăng niềm tin người gửi tiền; tham gia vào quá trình kiểm soát đặc biệt đối với các TCTD yếu kém. 

Trong trường hợp tổ chức tham gia BHTG bị đóng cửa, BHTGVN thực hiện chi trả kịp thời cho người gửi tiền; đồng thời tham gia thanh lý, xử lý tài sản của các đơn vị này theo quy định của pháp luật.

Theo ông Vũ Văn Long, đối tượng BHTGVN hướng tới là những người gửi tiền nhỏ lẻ tại các tổ chức tham gia BHTG quy mô nhỏ như hệ thống QTDND - những người dễ bị tổn thương trước những diễn biến bất lợi trong hệ thống tài chính – ngân hàng. 

“Trường hợp xảy ra rủi ro trong quá trình hoạt động, dẫn đến phải đóng cửa QTDND, BHTGVN với năng lực tài chính hiện tại có thể đảm bảo chi trả tiền gửi cho các QTDND; không để ảnh hưởng hoặc gây mất an toàn hệ thống TCTD” - ông Vũ Văn Long nhấn mạnh.

Có thể nói, việc tích cực triển khai các hoạt động nghiệp vụ đã góp phần ngày càng nâng cao vai trò, vị thế của BHTG, đặc biệt là đối với quá trình tái cơ cấu và xử lý nợ xấu của các TCTD thời gian qua, đặc biệt là đối với QTDND. Điển hình là nhiệm vụ của BHTGVN được giao tại Luật sửa đổi, bổ sung Luật Các TCTD 20017 như: Tham gia cho vay đặc biệt các TCTD, mua trái phiếu của ngân hàng hỗ trợ, tham gia kiểm soát đặc biệt, đánh giá phương án tái cơ cấu… Trong trường hợp TCTD không có khả năng phục hồi, không thực hiện được biện pháp tái cơ cấu dẫn tới phải xử lý pháp nhân, BHTGVN chủ động tham gia vào phương án phá sản, tham gia xử lý, thanh lý tài sản của các tổ chức này theo quy định của pháp luật. Nhiệm vụ mới này giúp BHTGVN chủ động hơn trong việc bảo vệ quyền lợi của người gửi tiền thông qua việc hỗ trợ quá trình phục hồi của QTDND gặp vấn đề. 

Bên cạnh các hoạt động nghiệp vụ, công tác tuyên truyền chính sách BHTG thời gian qua cũng góp phần tích cực nhằm củng cố niềm tin người gửi tiền vào hoạt động của hệ thống các TCTD nói chung và các QTDND nói riêng. 

Ông Hà Huy Tuấn - Nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia nhận định, tuyên truyền chính sách, pháp luật về BHTG là nghiệp vụ quan trọng trên thị trường tài chính trong bối cảnh hiện nay, đặc biệt là đối với người gửi tiền - lực lượng chiếm số đông trong tầng lớp nhân dân, nhưng lại dễ bị tổn thương trước các thông tin sai lệch trong hoạt động ngân hàng. 

Ông Hà Huy Tuấn cho rằng, thời gian qua, BHTGVN đã xây dựng và phát triển có hiệu quả nhiều sản phẩm truyền thông, trong đó có 2 kênh truyền thông chính thức là website và Bản tin BHTG nhằm truyền tải tiếng nói của tổ chức, cũng như trở thành diễn đàn thu hút nhiều đối tượng công chúng và là nguồn thông tin tham khảo của người gửi tiền cũng như các cơ quan có liên quan. 

Bên cạnh đó, BHTGVN cũng chủ động trong việc đưa ra các sản phẩm, công cụ truyền thông như: Cẩm nang BHTG, tờ rơi, sổ tay, poster, standee, các video clip, vật phẩm tuyên truyền…Trong đó, nội dung chính sách được thể hiện trực quan, gần gũi, dễ hiểu, giúp công chúng dễ dàng tiếp nhận. 

Thông tin thêm về vấn đề này, ông Vũ Văn Long - Phó Tổng Giám đốc BHTGVN cho hay, với độ bao phủ rộng thông tin trên các báo in, báo điện tử, phát thanh, truyền hình; BHTGVN cũng thực hiện tuyên truyền chính sách BHTG qua một kênh rất phổ thông, đại chúng - đó là Hệ thống bưu điện VNPOST, hiện đã phủ sóng khắp các vùng sâu, vùng xa, vùng núi cao cũng như hải đảo. Thông qua mạng lưới hoạt động của VNPOST, BHTGVN thực hiện chuyển tải chính sách BHTG đến người gửi tiền tại các khu vực này.

Để BHTG ngày càng phát huy vai trò là người đồng hành tin cậy của người gửi tiền cũng như góp phần đảm bảo an toàn, lành mạnh hệ thống QTDND, ông Vũ Văn Long cho biết, trong thời gian tới, BHTGVN sẽ tiếp tục hoàn thiện chính sách BHTG thông qua những việc làm thiết thực. Cụ thể, BHTGVN sẽ xây dựng chiến lược truyền thông sau khi Chiến lược phát triển BHTG đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ chính thức phê duyệt. 

Tiếp đến, BHTGVN thực hiện khảo sát nhận thức của công chúng, người gửi tiền về chính sách BHTG để trên cơ sở đó, hoạch định chiến lược truyền thông phù hợp với từng đối tượng công chúng mục tiêu trong từng giai đoạn phát triển.

Cùng với đó, đa dạng hóa các sản phẩm truyền thông đảm bảo phù hợp với từng đối tượng như người gửi tiền, tổ chức tham gia BHTG và các cơ quan quản lý nhà nước. 

Hoàn thiện thể chế theo hướng các tổ chức tham gia BHTG - đối tượng hưởng lợi trực tiếp từ chính sách BHTG, cũng có trách nhiệm phối hợp cùng BHTGVN thực hiện công tác tuyên truyền chính sách BHTG đến các đối tượng công chúng mục tiêu.